نسبت توسعه و عدالت در سه گفتمان لیبرالیسم، سوسیالیسم و اسلام

نوشتار حاضر در پی پاسخگویی به این پرسش است که عدالت و توسعه در سه گفتمان لیبرالیسم، سوسیالیسم و اسلام چه جایگاهی دارد و نسبت این دو با هم چیست. مطالب، پس از مقدمه، تحت این عنوان‌ها سامان یافته‌است: اول ـ جایگاه عدالت در مدل‌های توسعة لیبرالی (که به دلیل تنوع برداشت‌ها، در این مقاله، تنها، دیدگاه رالز و هایک، به‌صورت تطبیقی، معرفی شده‌است)، دوم ـ عدالت در مدل‌های سوسیال (که در اینجا سه روایت تخیلی، علمی و سوسیالیسیمِ اصلاح‌طلب از تعامل عدالت با توسعه، به‌صورت مقایسه‌ای، مورد بحث قرار گرفته‌است) و سوم ـ عدالت در نگاه اسلامی (که، از باب نمونه، دیدگاه استاد مطهری دربارة توسعه و نسبتِ آن با عدالت بررسی شده‌است). در پایان نیز نتیجه‌گیری، در قالب جدولی مقایسه‌ای، بر اساس مؤلفه‌های هفتگانة سه مکتبِ مورد بحث در موضوع عدالت و توسعه، سامان داده شده‌است.